NTAA Historiek

Deze kunststroming baseerde zich op wetenschappelijke gronden, een factor die de onze eigentijdse digitale wereld eveneens stuwt. Een veertigtal werken werden in de gloednieuwe tentoonstellingszaal georiënteerd via enkele thema‘s : de stippel als basis van de beeldvorming; het getal achter de dingen; beeldmigraties; rastering en telecommunicatie; multimedia en de terugkeer van de synesthesie.

Piotr Kowalski: een hommage - Bij wijze van hommage aan de in 2004 overleden kunstenaar/ wetenschapper Piotr Kowalski, richtte update_1 een speciale ruimte volledig in met zijn werk, dat voortdurend schippert tussen kunst en wetenschap. In de kunst van Kowalski is de wetenschap iets wat dicht bij de mens staat, als een mogelijkheid om in interactie te treden met de wereld om ons heen.

Een internationale jury selecteerde de verschillende kunstprojecten op dinsdag 29 januari 2008 uit de inzendingen uit 16 verschillende landen (België, Nederland, Frankrijk, Duitsland, Groot-Brittannië, Zwitserland, Oostenrijk, Roemenië, Slovenië, Japan, Israël, VS, Nieuw-Zeeland, Canada, Brazilië, Paraguay, …) De jury bestond uit Jean-Marie Dallet (Professor en curator update_1) – Philippe Van Cauteren (Directeur S.M.A.K. Gent) – Françoise Meesen (Stichting Liedts-Meesen) – Dirk De Wit (Directeur BAM) – Stef Van Bellingen (Adviseur Zebrastraat / Artistiek leider WARP) – Esther Polak (Kunstenaar – Laureaat Ars Electronica Linz 2005).
De genomineerde kunstenaars waren Juliana Borinski & P-L Cassière (BR/FR), Frederik De Wilde (BE), Kurt d‘Haeseleer (BE), Nick Ervinck (BE), Wim Janssen (BE), Mathias Jud & Christoph Wachter (CH), Leroy + Leroy (BE), Julien Maire (FR), Christophe Meierhans (DE), OpenEndedGroup (US) en Janek Schaefer (UK).

Motivatie voor de keuze van de jury voor ‘Exploding Camera‘ van Julien Maire:
‘Exploding Camera‘ is een ruimtelijk werk gebaseerd op de aanslag met een bomcamera op commandant Massoud in de periode van 9/11. De jury had diverse motivaties om dit werk te bekronen:
- De binding van kunst met de internationale politiek en economie
- Het intelligente gebruik van technologische middelen
- De ‘media-archeologie‘ (de verwerking van diverse cinematografische en pre-cinematografische middelen)
- Hoewel het kunstwerk een explosie van een vorm in de ruimte lijkt te zijn, is het eigenlijk een constructie van een wat vergeten realiteit.
- De perfecte werking van het kunstwerk, ondanks het fragiele uiterlijk
- De aanzet en verleiding naar de bezoeker toe om het kunstwerk te ontraadselen
Julien Maire (afkomstig uit Frankrijk, maar woonde en werkte in die periode in Berlijn) reageerde uiterst enthousiast. Er bestaan al niet zo veel prijzen voor kunstenaars die niet in de meest traditionele media (schilderkunst of sculptuur) werken, maar hij is vooral blij dat het verhaal van commandant Massoud beter bekend zal raken buiten Frankrijk en Duitsland. De moord op Massoud werd het onderwerp van Franse onderzoeksjournalistiek en twee jaar na zijn dood werd er zelfs een postzegel met zijn beeltenis gemaakt. Als voornaamste leider van de anti-Taliban-alliantie geldt hij als een nationale held in Afghanistan. De technische middelen zijn voor Julien Maire ondergeschikt aan de impact van het algehele beeld, bovendien wil hij de toeschouwer de (gemanipuleerde) realiteit doen inzien.
Het publiek bekroonde het werk ‘Studies 2004-2006’ van kunstenaar Nick Ervinck. Als gevolg van deze keuze van het publiek gaf de Stichting Liedts-Meesen de kunstenaar de mogelijkheid om zijn computergeanimeerde beelden om te zetten naar een meer dan levensgrote installatie. Op de nacht van 28 op 29/07/2009 werden twee identieke maar gespiegelde raamwerkconstructies op de daken van de Zebrastraat geplaatst. De beeldhouwwerken zijn elk 12 meter lang en 6 meter breed. Het kunstwerk, ‘WARSUBEC’ genaamd, werd geconstrueerd in Venlo (NL) en met een speciaal transport overgebracht naar Gent.

Voor de tweede maal werd er een wedstrijd onder de noemer van de New Technological Art Award Foundation Liedts-Meesen georganiseerd met een presentatie van 10 werken. De kunstenaars werden geselecteerd uit 264 inzendingen uit meer dan 45 verschillende landen. Een internationale jury bestond uit Peter Weibel (Directeur ZKM Karlsruhe), Jean-Marie Dallet (Professor Université 8 Parijs en curator update_1), Philippe Van Cauteren (Directeur S.M.A.K., Gent), Françoise Meesen (Stichting Liedts-Meesen), Dirk De Wit (Directeur BAM - Instituut voor beeldende, audiovisuele en mediakunst), Stef Van Bellingen (Adviseur Zebrastraat / Artistiek leider WARP), Christine Van Assche (Conservator Nieuwe Media Centre Pompidou, Parijs), Art Yan (Tentoonstellingsorganisator E-Arts Festival Shangai), Nick Ervinck (Kunstenaar, winnaar publieksprijs update_2), Julien Maire (Kunstenaar, winnaar prijs van de jury update_2).
De 10 genomineerde kunstenaars waren:
Perry Bard (US) ‘Man With A Movie Camera: The Global Remake’
Félix Luque Sánchez (ES) ‘Chapter I: The Discovery’
Boris Debackere (BE) ‘Probe’
Peter Alwast (AU) ‘Everything’
Peter Beyls (BE) ‘Petri’
Dominika Sobolewska (PL) ‘RGB (Red-Green-Blue)’
Go Eun Im (KR) ‘SEE(N)’
Christoph De Boeck (BE) ‘Staalhemel’
Arthur Elsenaar (NL) ‘Face Shift’
Julien Gachadoat (FR) ‘Gravity’
De juryprijs van 5000 euro werd overhandigd op zondag 20 juni 2010 aan Julien Gachadoat (FR) voor het werk ‘Gravity’, Een gedeelde publiekprijs ging naar ‘Gravity’ alsook ‘SEE(N)’ van Im Go Eun (KR).
Motivatie voor de keuze van de jury voor ‘Gravity’ van Julien Gachadoat:
Met ‘Gravity’ kiest de jury voor een interactieve real-time installatie waarbij architectuur, telefonie en typografie samensmelten. Via een sms kan de toeschouwer een tekstbericht verzenden. Vervolgens wordt deze boodschap op een gevel geprojecteerd waarbij gestreefd wordt naar een poëtische dialoog tussen architectuur en publiek. Op unieke en verrassende wijze en met een bijzondere aantrekkingskracht weet Julien Gachadoat de teksten vormelijk en visueel in hun traject te sturen.
In ex aequo ontvangen ‘Gravity’ van Julien Gachadoat en ‘SEE(N)’ van Im Go Eun samen de publieksprijs. Ook de Zuid-Koreaanse Im Go Eun weet het publiek te bekoren met een eigenzinnige visie op kijken en herinneren. Met het interactieve werk ‘SEE(N)’, zien en gezien worden, dirigeert ze onze blikrichting op een inventieve en kunstzinnige manier.

Update_4: Prijs van de Jury
‘Nihil ex nihilo’ van Félix Luque Sánchez (SP) werd als winnaar gekozen door de jury van de NTAA 2012. Met dit werk vervolgt Luque zijn onderzoek rond machine-intelligentie en thema's typisch voor sciencefiction, dat hij begon met zijn vorige installatie ‘Chapter I: The Discovery’. Hij ontwikkelde een originele formele uitdrukking, hybride tussen installatie en vertelling, waarbij de bezoeker wordt uitgenodigd om te evolueren doorheen een opeenvolging van ruimtes. Het werk speelt met vele vormen van expressie, van audiovisuele, sculpturale, computationele tot narratieve vormen. Het is een complexe, maar relevante integratie van technieken (3D animatie, tekst naar spraak, AI, elektronica, netwerkprocessen, digitale productie, ...), waarbij vraagstukken aan bod komen over de aard van intelligentie en het lot van intelligente wezens.
Update_4 : ex aequo publieksprijzen
Julijonas Urbonas: Euthanasia Coaster
De Litouwse kunstenaar Julijonas Urbonas kon wel vermoeden dat er enige reactie op zijn ontwerp zou komen, maar niet in die spectaculaire mate. Op piekmomenten telde zijn website meer dan 20 000 hits per dag, en dat voor een schaalmodel van een roetsjbaan. ‘Euthanasia Coaster’ is echter een (minutieus berekend en reëel uitvoerbaar) ontwerp van een achtbaan waarin men het leven met ‘elegantie en euforie’ kan beëindigen. De eigentijdse problematiek van overbevolking, zelfdoding en euthanasie die verdeeldheid zaait in onze maatschappij, ligt aan de basis van dit ontwerp. De kunstenaar doet geen ethische uitspraak, pro of contra, maar via de esthetiek onderzocht hij de mogelijkheidsvoorwaarden waaronder men met de kick van g-krachten en zweefmomenten in het hiernamaals belandt. ‘Euthanasia Coaster’ lijkt een radicale consequentie van onze entertainmentsamenleving die nood heeft aan existentiële reflectie.
Wim Janssen: Static
Wim Janssen studeerde experimentele film en video aan de Hogeschool Sint-Lukas te Brussel. ‘Static’ is een ruimtelijke installatie waarin hij, gebruikmakend van eenvoudige middelen, het fenomeen van ruis of een sneeuwbeeld op een televisie visualiseert. We kennen dit verschijnsel wanneer er, door de afstand, een verlies aan signaalsterkte ontstaat of er geen ontvangst is. Met behulp van minuscule plexiplaatjes, de nauwkeurige plaatsing ervan in de ruimte, beweging, rotatie, lichtinval en polarisatie recreëert Janssen dit merkwaardige artefact van de technologie. Niet alleen het iconische beeld zelf, maar tevens de manuele manier waarop het verkregen wordt, sprak de bezoekers fel aan.
Colloquium ‘Onsterfelijk’
Naar aanleiding van de tentoonstelling update_4 in de Gentse Zebrastraat, de kunsthogeschool La Cambre en iMAL in Brussel werd een colloquium georganiseerd rond het thema ‘onsterfelijk’ in de kunst. Museumdirecteurs, restaurateurs, filosofen, kunstenaars en wetenschappers reflecteerden over de fysieke en symbolische overleving van kunstwerken en meer specifiek computer- of technologisch gerelateerde kunst. Het is duidelijk dat de traditionele paradigma’s betreffende bewaring en conservatie sterk onder druk staan. Dit roept nieuwe vragen op over wat moét, kan en dient bewaard te worden. Via het realiseren van ‘partituren’, die fungeren als een handleiding, ontstaat een mogelijkheid om een kunstwerk te reproduceren waarbij het begrip authenticiteit een nieuwe invulling krijgt. De resultaten van dit driedaags colloquium werden verwerkt tot een online-publicatie met tekst en bewegende beelden.

Nurit Bar-Shai (IL) ‘Objectivity [tentative]: Soundscapes series’
JD Beltran (US) + Scott Minnemann (US) ‘Cinema Snowglobe’
Jo Caimo (BE) ‘InnerRhythms’
Martin John Callaman (UK) ‘Departure of All’
Mattia Casalegno (IT) ‘RBSC.01’
Mats Dekock (BE) ‘Reconstructing Mariënbad’
Alisa Goikhman (IL) ‘LangWidgets’
Bart Hess (NL) ‘Digital Artefacts’
Beverley Hood (UK) ‘Glitching’
Karl Jeron (DE) ‘Hermes Opera’
Nandita Kumar (IN) ‘eLEMenT:EARTH’
Ebru Kurbak (TR) + Irene Posch (AT) ‘The Knitted Radio’
Keith Lam (HK) ‘One Day Social Sculpture’
LIA, (AT) ‘Filament Sculptures’
Dave Murray-Rust (UK) + Rocio von Jungenfeld (DE) ‘Lichtsuchende’
Stéfan Piat (FR) ‘Isola’
Quayola (IT) ‘Captives’
Stefan Tiefengraber (AT) ‘User Generated Server Destruction’
Jacob Tonski (US) ‘Balance From Within’
Patrick Tresset (FR) ‘5 Robots Named Paul’
Alex Verhaest (BE) ‘Temps Mort / Idle Times – Dinner Scene’
De jury bestond uit Idis Hartmann (Wetenschappelijk assistent director prof. Peter Weibel van ZKM Karlsruhe, Duitsland), Jean-Marie Dallet (Kunstenaar en lesgever-researcher aan de Université Paris 8), de Stichting Liedts-Meesen, Stef Van Bellingen (Adviseur voor Zebrastraat en Artistiek leider WARP), Paul Dujardin (Artistiek Directeur BOZAR), Nick Ervinck (Kunstenaar en winnaar van de update_2 publieksprijs), Julien Maire (Kunstenaar en winnaar van de prijs van de jury van update_2), Alain Thibault (Artistiek Directeur van ELEKTRA, Montréal), Martin Honzík (Hoofd van de afdeling Prix/Festival Ars Electronica), Edwin Carels (Curator Nieuwe Media-tentoonstellingen) en Patrick Allegaert (Artistiek Directeur Museum Dr. Guislain).
JURYPRIJS
Van de 10 internationale juryleden hebben er 9 hun beoordeling bekendgemaakt. Vijf kunstenaars kregen meer dan 8 punten:
1. Quayola (IT) ‘Captives‘
ex aequo Jacob Tonski (US) ‘Balance From Within’
3. Patrick Tresset (FR) ‘5 Robots Named Paul’
4. Nurit Bar-Shai (IL) ‘Objectivity [tentative]: Soundscapes series’
ex aequo Stefan Tiefengraber (AT) ‘User Generated Server Destruction’
De juryprijs ging dus naar twee kunstenaars:
Quayola (IT) ‘Captives’
Jacob Tonski(US) ‘Balance From Within’
Uitzonderlijk wordt de prijs van € 5000 uitgereikt aan beide kunstenaars.
‘Captives’ – Quayola : “’Captives’ is een doorlopende reeks van digitale en fysieke sculpturen, een hedendaagse interpretatie van de onafgewerkte reeks ‘Prigioni‘ van Michelangelo en zijn techniek ‘non-finito’. De klassieke figuren blijven onafgewerkt, waardoor de geschiedenis van hun creatie en transformatie getoond wordt. Industrieel computergestuurde robots boetseren de levensgrote ‘onvoltooide sculpturen’.”
‘Balance From Within’ – Jacob Tonski : “Een 170 jaar oude sofa balanceert zwak op één poot, continu wankelend, intern reagerend op externe krachten. Relaties zijn delicate evenwichtsoefeningen. Dit idee leidde tot een balancerende sofa, aangezien Tonski dacht aan hoe al onze sociale interacties plaatsvinden in dit meubelstuk.”
Beide kunstenaars kregen een positieve beoordeling van vier verschillende juryleden. Het voorgestelde werk beantwoordt aan de vereisten van de competitie en zijn regels betreffende het esthetisch gebruik van nieuwe technologieën, als antwoord op hedendaagse waarden.
PUBLIEKSPRIJS
Van de meer dan 2000 bezoekers hebben er 525 een geldige stem uitgebracht. De volgende vijf kunstenaars kregen meer dan 30 stemmen:
1. Patrick Tresset (FR) ‘5 Robots Named Paul’
2. Jacob Tonski (US) ‘Balance From Within’
3. Dave Murray-Rust (UK) + Rocio Von Jugenfeld (DE) ‘Lichtsuchende’
4. Bart Hess (BE) ‘Digital Artefacts’
5. Stefan Tiefengraber (AT) ‘User Generated Server Destruction’
De publieksprijs omvat de presentatie van het werk, in de loop van 2015, in een belangrijk Europees cultureel centrum of museum. Deze award ging ontegensprekelijk naar de kunstenaar Patrick Tresset voor zijn werk ‘5 Robots Named Paul’. “In een omgeving die doet denken aan een tekenklas, kan men gaan zitten en zich laten schetsen door vijf robots. De tekensessies duren tot 40 minuten, waarbij de deelnemer het proces niet kan volgen. Deze ziet enkel de robots die afwisselend observeren en tekenen. De mens wordt passief, de robots krijgen een creatieve, gevoelige rol.”
Naast de werken van de genomineerden van de NTAA waren er sleutelwerken te zien uit de kunstwereld, wetenschappelijke ontdekkingen of baanbrekende vernieuwingen die onze leef- en denkwereld doordringend veranderden. Deze objecten of concepten vormden de basis voor een aparte presentatie en beleving en gingen in dialoog met de laureaten van de NTAA. De deelnemende kunstenaars waren Nick Ervinck (BE) 3D print ‘LUIZAERC’, Didier Faustino (FR) ‘Love me tender 2000’, FRONT404 (NL) ‘Eyestalkers’, Bart Prinsen (BE) ‘The world [dis]appearing on level_3’, LAb[au] (BE) ‘Chrono’.

De geselecteerde projecten voor update_6 / NTAA 2016 waren:
- 1024 architecture – François Wunschel, Jason Cook, Pier Schneider (FR) ‘WALKING Cube’
- Assocreation / Daylight Media Lab (AT/TH) ‘Solar Pink Pong’
- Alessio Chierico (IT) ‘Trāṭaka’
- CREW_Eric Joris (BE) ‘Collateral Rooms’
- Michiel De Cleene (BE) ‘Reference Guide’
- Dries Depoorter (BE) ‘Sheriff Software’
- Verena Friedrich (DE) ‘THE LONG NOW’
- Julien Grossmann (FR) ‘Breakaway Songs’
- Elias Heuninck (BE) ‘Lightkeeping’
- Michael Kugler (US) & Sebastian Wolf (DE) ‘Brume’
- Marc Lee (CH) ‘Pic-me’
- Michael Mandiberg (US) ‘Print Wikipedia’
- Quadrature – Jan Bernstein, Juliane Götz, Sebastian Neitsch (DE) ‘Satelliten’
- Theresa Schubert (DE) ‘Growing Geometries (Tattooing Mushrooms)’
- Karina Smigla-Bobinski (DE) ‘SIMULACRA’
- Maja Smrekar (SI) ‘K-9_topology: ECCE CANIS’
- Stanza (UK) ‘The Reader’
- Bill Vorn & Louis-Philippe Demers (CA) ‘Inferno’
- Lien-Cheng Wang (TW) ‘Regeneration Movement’
Kunstwerk in dialoog: ‘IVY2.0‘ van Tom Dekyvere
De negentien genomineerde kunstwerken werden geselecteerd door een internationale jury: voorzitter van de jury Martin Honzik (Hoofd van de afdeling Prix/Festival Ars Electronica) samen met Peter Weibel (Directeur, ZKM Karlsruhe), Jean-Marie Dallet (Kunstenaar en lesgever-researcher aan de Université Paris 8), Stichting Liedts-Meesen, Stef Van Bellingen (Adviseur voor Zebrastraat en artistiek leider WARP), Paul Dujardin (CEO & Artistiek Directeur BOZAR), Nick Ervinck (Kunstenaar en winnaar van de update_2 publieksprijs), Alain Thibault (Artistiek Directeur van ELEKTRA Montréal), Edwin Carels (Curator new media tentoonstellingen), Karen Helmerson (Programmadirecteur voor Electronic Media, Film & Visual Art aan de New York State Council on the Arts (NYSCA)) en Ralph Dum (Wetenschappelijk medewerker en senior expert van de Europese Commissie).
De genomineerden streden voor de juryprijs (€ 5000), de publieksprijs (tentoonstelling in een Europees museum) en een prijs in samenwerking met het STARTS-programma van de Europese Commissie (residentie in een industrieel bedrijf / onderzoekscentrum).
TENTOONSTELLING LEE LEE NAM

IN SAMENWERKING MET BOZAR
Twee werken van NTAA werden getoond in het Paleis voor Schone Kunsten, Brussel.
AANKONDIGING VAN DE NEW TECHNOLOGICAL ART AWARDS 2016
Prijs van het publiek
Van de 3.000 bezoekers hebben er 384 een geldige stem uitgebracht. De volgende vijf kunstenaars hebben minstens 20 stemmen gekregen:
– 1024 architecture – François Wunschel, Jason Cook, Pier Schneider (FR) – WALKING Cube (127 stemmen)
– Verena Friedrich (DE) – THE LONG NOW (32 stemmen)
– Michael Kugler (US) & Sebastian Wolf (DE) – Brume (32 stemmen)
– Bill Vorn & Louis-Philippe Demers (CA) – Inferno (28 stemmen)
– Lien-Cheng Wang (TW) – Regeneration Movement (23 stemmen)
De prijs van het publiek bestaat uit een voorstelling van het kunstwerk, in de loop van het komend jaar, in een toonaangevend Europees cultureel centrum of museum. De prijs ging ontegensprekelijk naar het kunstenaarscollectief 1024 architecture voor hun werk ‘WALKING Cube‘. "‘WALKING Cube‘ is een grillige structuur, een eenvoudige kubus dietot leven wordt gebracht door een reeks van mechanische bewegingen. Wanneer de bubus wordt geanimeerd, wordt hij als het ware een dier met een eenvoudige basisvorm. Het werk groeit en krimpt schoksgewijze, met vouwende en knikkende bewegingen. De ‘WALKING Cube‘ is het resultaat van een gezamenlijk onderzoek naar de fysica van bewegingen. Met gebruik van pneumatica wordt een combinatie van verschillende transformaties voorbereid en uitgevoerd met brute kracht. Het werk toont de chaotische mogelijkheden bij de deconstructie van een gewone en minimale vorm."
Prijs van de Jury
Van de elf leden van de internationale jury hebben er acht hun oordeel uitgebracht. Vier kunstenaars hebben minstens 8 stemmen gekregen:
– Michael Kugler (US) en Sebastian Wolf (DE) – Brume (14 punten)
– 1024 architecture – François Wunschel, Jason Cook, Pier Schneider (FR) – WALKING Cube (9 punten)
– Bill Vorn & Louis-Philippe Demers (CA) – Inferno (8 punten)
– Quadrature – Jan Bernstein, Juliane Götz, Sebastian Neitsch (DE) – Satelliten (8 punten)
De prijs van de jury ging bijgevolg naar Michael Kugler (US) en Sebastian Wolf (DE) - Brume; hun werk werd bekroond met de prijs van 5.000 euro. "Geïnspireerd door een ontmoeting met dichte, laaghangende mist in een natuurlijk landschap, doemt nevel op die een beeldhouwwerk omhult en erop lijkt te stollen, met wonderlijke lichteffecten tot gevolg. De toeschouwer wordt een katalysator die storingen veroorzaakt, en op die manier de ruimtelijke en temporele volatiliteit van dit fenomeen blootlegt. ‘Brume‘ opereert in de marge tussen alomtegenwoordigheid en het eindige, tussen symmetrie en het amorfe, tussen vergankelijkheid en duurzaamheid; een gebaar en een poëtische reflectie met betrekking tot de paradox van immaterialiteit." De kunstenaars kregen een positieve waardering van vier verschillende juryleden. Het werk dat ze voorstelden, beantwoordde aan de eisen van de wedstrijd en de regels ervan met betrekking tot het esthetisch gebruik van nieuwe technologieën, in reactie op de hedendaagse waarden.
Prijs in samenwerking met het STARTS-programma van de Europese Commissie
Deze prijs, die bestaat uit een stage in een industriële onderneming of onderzoekscentrum, ging naar het project ‘Growing Geometries (Tattooing Mushrooms)‘ van Theresa Schubert (DE). "‘Growing Geometries (Tattooing Mushrooms)‘ is een artistiek research-project dat onderzoekt hoe processen waarin levende organismen tussenkomen, kunnen worden gebruikt om kunst te creëren - of meer in het algemeen, om een creatieve output te genereren. Door het oppervlak van schimmels te gebruiken bestudeerde de kunstenares de topologie van de groei van paddenstoelen, en liet ze zien hoe geometrieën op natuurlijke wijze kunnen veranderen. De paddenstoel fungeert dus niet alleen als het doek van de kunstenaar, maar is tegelijkertijd zelf ook een kunstenaar".

De videokunst verscheen in de tweede helft van de jaren 1960. Deze kunstvorm is verwant aan de officiële televisie, maar deelt daarmee niet de commerciële kant, esthetische doelstelling of wijze van verspreiding. De pioniers van de videokunst wilden, onder impuls van de Koreaan Nam June Paik, vanaf het begin de esthetische grenzen van de traditionele kunst opblazen, door gebruik te maken van een technologie waarvan het product eerder communicatief was dan een individueel kunstwerk. Videokunst werd geboren vanuit een belangstelling voor de immateriële boodschap van elektronica, totaal verschillend van de statische fysieke vormen van de traditionele beeldende kunsten. De activiteit van deze kunstenaars zal zich vooral richten op kwesties die verband houden met lichaam, macht, massamedia, televisie, uitzending, signaal, technologie. Het behandelen van deze onderwerpen doet nadenken over nieuwe horizonten, waarbij sommigen de geboorte zagen van een nieuwe "episteme". Dit idee van een veranderende wereld, die sinds de jaren 1960 heeft geleid tot een nieuw intellectueel tijdperk, loopt parallel met de reflecties die men in de vroege jaren 1990 kon horen, toen de computer ‘persoonlijk’ werd, d.w.z. voor iedereen toegankelijk.
De expo wou aantonen dat deze 2 momenten – in de jaren 1960 en 1990 – niet van elkaar los gezien kunnen worden. Om de banden tussen beiden aan te tonen, werden de volgende 3 pistes gevolgd:
1. Toestellen, hun gebruik en uitvinding door kunstenaars
2. Geheugen en archief
3. De veelheid aan schermen als constructie van een nieuw mentaal universum
Om deze relaties te verkennen op de rand van twee werelden, de ene analoog en de andere digitaal, werden ongeveer vijftien installaties, videofilms, sculpturen, foto's, generatieve werken en archiefdocumenten tentoongesteld. Sommige van deze werken worden beschouwd als mijlpalen in de hedendaagse kunst. Na een openingssessie met de kunstenaars op de dag van de vernissage werden tijdens de duur van de expo elke donderdag conferenties gehouden. Ze stelden alle deelnemers in staat om te discussiëren met leiders van culturele instellingen, theoretici, onderzoekers en kunstenaars over de vragen die de tentoonstelling oproept. Namen deel aan de openingssessie: Steina en Woody Vasulka, Frédéric Curien (collectief SLIDERS_lab), René Sultra en Maria Barthélémy en Jinsuk Suh, directeur van het Nam June Paik Art Center.
Voorziene sprekers: Thierry Dufrêne (Professeur des universités, université de Nanterre, Frankrijk); Larisa Dryansky (Maitre de conférences, université Paris 1 La Sorbone, Frankrijk); Anne-Marie Duguet (professeur émérite des universités, Paris 1 La Sorbone, Frankrijk); Don Foresta (directeur van de Stichting MARCEL, voormalig directeur van het Amerikaans Cultureel Centrum in Parijs) ; Patrick Nardin (Maitre de conférences, université Paris 8 Vincennes, Frankrijk); Grégoire Quenault (Maitre de conférences, université Paris 8 Vincennes, Frankrijk); Joost Rekveld (kunstenaar, Amsterdam, Nederland); Halldor Runolfsson (voormalig directeur van de National Gallery of Iceland, IJsland); Jeffrey Schier (ingenieur, ontwerper van de Digital Images Articulator, CA, VS); SLIDERS_lab (kunstenaarscollectief, Angoulême, Frankrijk).
Donderdag 17 januari bracht SPECTRA hulde aan Paiks Fluxusverleden met o.a. een selectie uit de ‘Twelve Piano Compositions for Nam June Paik‘ van George Maciunas. Fluxus was een eerder losse groepering van kunstenaars die op zoek gingen naar de vermenging van kunstvormen en -disciplines, vaak met gebruik van nieuwe media. De Duitse kunstenaar Michael Beil toonde in String Jack dan weer hoe deze ideeën omtrent intermedia vandaag vorm kunnen krijgen. Beeld en klank, verleden en heden vermengden zich tot een bevreemdende saturatie: de dagdagelijkse overdaad aan informatie kunstig bevraagd. Ook huiscomponist Joris Blanckaert formuleerde in deze context zijn antwoord in een bijzondere creatie.
Deelnemende kunstenaars
Maria Barthelemy & René Sultra
Sultra & Barthélémy werken al sinds 1992 samen. Ze ontwierpen al zeer vroeg een gereedschapskist met kleine programma‘s en micro-mechanische toestellen die toelaten te werken aan de tijd van het beeld. RétinA, hun nieuwste project, overbrugt oude en nieuwe technologie door het beeldvormingspotentieel van een geweven scherm uit te proberen. Deze nieuwe vorm van textielmatrix, beperkt tot zeer lage resoluties, dwingt hen de beelden opnieuw te bekijken, het veld te begrijpen, en de drempels en zichtbaarheidscodes te verstaan.
Anne-Marie Duguet
Anne-Marie Duguet is emeritus hoogleraar aan de universiteit Paris 1 Panthéon-Sorbonne en kunstcriticus, auteur en curator. Ze leidt sinds 1995 de collectie anarchive, een monografisch multimedia archief over hedendaagse kunst, gewijd aan het Antoni Muntadas, Michael Snow, Thierry Kuntzel Jean Otth, Fujiko Nakaya, Masaki Fujihata en Peter Campus. www.anarchive.net
Nam June Paik
Nam June Paik (Seoel, 1932), de “vader van de videokunst”, studeerde muziek en kunstgeschiedenis aan de universiteit van Tokyo. Paik was pionier in het gebruik van televisuele elektronische media in de kunst. Zijn oeuvre bestaat uit muziek, performances en media-installaties. Hij is bekend om het creëren van robots uit televisies en de eerste videocollages met gevonden materialen. Hij was lid van de Fluxusbeweging en werd beïnvloed door kunstenaars als John Cage en Marcel Duchamp. In 1964 verhuisde hij naar New York, waar hij vanaf 1965 begon te experimenteren met elektromagneten en kleurtelevisie, en later met videocamera’s. In 2006 overleed Paik in Miami Beach.
SLIDERS_lab [F. Curien, J.-M. Dallet]
SLIDERS_lab is een kunstenaarscollectief dat experimenten uitvoert m.b.t. nieuwe manieren om kunstzinnige vormen uit te denken en te realiseren voor grote hoeveelheden informatie, om plastisch na te denken over het esthetisch concept van informatie in het tijdperk van big data. Hun aanpak is veelzijdig en omvat installaties, performances, ontwerpen en experimenten. Hun projecten worden gekenmerkt door hun fictieve dimensie, hun kritische blik, hun onafhankelijkheid t.o.v. codes en hun vermogen om nieuwe ervaringen aan te bieden aan het individuele en collectieve lichaam.
Steina en Woody Vasulka
Steina (°1940) en Woody Vasulka (1937 - 2019) wonen en werken in Santa Fe, VS. Ze werken samen sinds hun aankomst in de VS in 1965. Zij is muzikante, hij ingenieur en filmmaker. Sinds eind jaren 1960 zagen de Vasulka’s de manipulatie van elektromagnetische energie als een vorm van taal. Reeds in 1969 bouwden ze toestellen die het proces van de elektronische beeldmaking konden analyseren. In 1971 richtten ze in New York The Kitchen op, een multidisciplinaire alternatieve ruimte en experimentele site waar veel kunstenaars de mogelijkheden van beeld en geluid kunnen verkennen.
Joost Rekveld
Joost Rekveld is een kunstenaar die wordt gemotiveerd door de vraag wat we kunnen leren van een dialoog met machines. Hij onderzoekt de zintuiglijke gevolgen van de systemen die hij zelf ontwerpt, vaak geïnspireerd door vergeten hoeken in de geschiedenis van wetenschap en technologie. Deze systemen combineren tijdelijke dogma's in de vorm van procedures of code, met meer open-end elementen zoals materiële processen of netwerken van interacties die te ingewikkeld zijn om te worden voorspeld. Zijn films, installaties en optredens zijn samengestelde documentaires over de werelden die door dergelijke systemen worden geopend. In hun sensualiteit zijn ze een poging om een intiem en belichaamd begrip van onze technologische wereld te bereiken.

De internationale jury bestond uit de Stichting Liedts-Meesen, Jean-Marie Dallet (kunstenaar en professor aan de Université Paris 8), Stef Van Bellingen (artistiek leider WARP Sint-Niklaas), Nick Ervinck (kunstenaar en winnaar van de publiekprijs 2008), Yves Bernard (artistiek directeur iMAL Brussel), Alain Thibault (artistiek directeur ELEKTRA Montréal), Ralph Dum (wetenschappelijk medewerker en senior expert van de Europese Commissie) en Karen Helmerson (programmadirecteur voor Electronic Media, Film & Visual Art aan de New York State Council on the Arts (NYSCA)).
In mei 2019 selecteerden ze volgende 20 projecten voor de tentoonstelling NTAA’19:
– Ran Ancor (IT) – Ku, the Void
– Sofian Audry and Monty Cantsin (CA) – The Sense of Neoism?! An Infinite Manifesto
– Ralf Baecker (DE) – Putting the Pieces Back Together Again
– Thijs Biersteker (NL) – Voice of Nature
– Kenny Wong Chi-Chuen (HK) – dist.duo
– Heather Dewey-Hagborg (US) – Probably Chelsea
– Emanuel Gollob (AT) – Doing Nothing with AI
– Daniel Jolliffe (CA) – Perfect View
– So Kanno and Yang02 (JP) – Asemic Languages
– Shinseungback Kimyonghun (KR) – Nonfacial portrait
– Greg Marshall (CA) – bearing
– Miranda Moss (ZA) – The Timid Wilderness
– onformative (DE) – Meandering River
– Matthew Ostrowski (US) – Summerland
– Marlene Reischl (AT) – Field
– Saša Spacal and Mirjan Švagelj (SI) – Meta_bolus
– Studio Jol Thomson (CA) – Deep Time Machine Learning
– Noriyuki Suzuki (JP) – Oh my ( )
– Tehran Platform (IR) – Wellograph
– Fabien Zocco (FR) – Game over and over
LAUREATEN NTAA’19
Publieksprijs
495 bezoekers brachten hun stem uit. De volgende projecten ontvingen 30 stemmen of meer:
– ‘The Timid Wilderness‘ van Miranda Moss (ZA) (139)
– ‘Doing Nothing With AI‘ van Emanuel Gollob (AT) (69)
– ‘Perfect View‘ van Daniel Jolliffe (CA) (54)
– ‘Probably Chelsea‘ van Heather Dewey-Hagborg (US) (34)
– ‘bearing‘ van Greg Marshall (CA) (33)
“‘The Timid Wilderness‘ is een immersieve, interactieve installatie bestaande uit een verlichtende jungle van schuchtere bloemen. De bloemen zijn gevoelig voor geluiden, vooral voor die van mensen. Ze sluiten zich als het geluidsniveau te hoog is, maar bloeien weer open als de stilte terugkeert. Het werk is geïnspireerd door het vermogen van verstuivende insecten om op bloemen patronen te ontdekken die alleen zichtbaar zijn in het UV-spectrum en probeert weer te geven hoe deze wonderbaarlijke, verlichtende wereld eruitziet. Het plaatst ook vraagtekens bij de manier waarop wij communiceren met onze natuurlijke omgeving. Hoewel het werk speels interactief is en visueel erg aantrekkelijk, heeft het ook een donkere ondertoon die verwijst naar de destructieve vermogens van de mens en zijn impact op de planeet. Het bestaat grotendeels uit gerecycleerde materialen en wil ons laten zien hoe ecologie en technologie in evenwicht met elkaar werken, en wil vooral op een speelse manier ideeën bijbrengen over biomimetica.”
Juryprijs
Alle acht internationale juryleden hebben hun oordeel bekendgemaakt. Zes projecten ontvingen zes punten of meer:
– ‘Probably Chelsea‘ van Heather Dewey-Hagborg (US) (13)
– ‘Perfect View‘ van Daniel Jolliffe (CA) (10)
– ‘Putting the Pieces Back Together Again‘ van Ralf Baecker (DE) (8)
– ‘Nonfacial Portrait‘ van Shinseungback Kimyonghun (KR) (7)
– ‘Summerland‘ van Matthew Ostrowski (US) (6)
– ‘Asemic Languages‘ van So Kanno and Yang02 (JP) (6)
“‘Probably Chelsea‘ bestaat uit dertig verschillende mogelijke portretten van Chelsea Manning die algoritmisch gegenereerd zijn op basis van een analyse van haar DNA. Genomische gegevens kunnen tal van verschillende verhalen vertellen over wie en wat je bent. ‘Probably Chelsea‘ laat zien op hoeveel manieren je DNA als data kunt interpreteren en hoe subjectief het lezen van DNA eigenlijk is. ‘Probably Chelsea‘ gaat nog een stap verder door dertig verschillende variaties van Chelseas portret te tonen, samen opgehangen op verschillende menselijke hoogten. De vorm van de installatie is geïnspireerd op de gesprekken tussen Chelsea en Heather Dewey-Hagborg over de grenzen van DNA-profilering en over de grote massabeweging die ijverde voor haar vrijlating uit de gevangenis. ‘Probably Chelsea‘ wil een soort DNA-solidariteit opwekken; op moleculair niveau zijn wij allemaal Chelsea Manning. Elke genomische variatie is een stuk data, een nieuw spoor en een ander mogelijk verhaal. Naarmate meer data worden samengebracht, worden sommige dingen waarschijnlijker en andere minder waarschijnlijk, maar er is nooit een zekerheid en er zijn alternatieve mogelijke verhalen. ‘Probably Chelsea‘ portretteert deze alternatieve verhalen en toont een staalkaart van de vele verhalen die het DNA van Chelsea kan vertellen.”
Het project ontving een positieve waardering van drie juryleden. Het voorgestelde werk beantwoordt aan de eisen van de competitie en de regels met betrekking tot het esthetische gebruik van nieuwe technologieën, in reactie op hedendaagse waarden.
Prijs in samenwerking met het STARTS-programma van de Europese Commissie
Deze prijs ging naar ‘Putting the Pieces Back Together Again‘ van Ralf Baecker (DE).
“De kinetische installatie ‘Putting the Pieces Back Together Again‘ is een complex systeem met zelforganiserend en emergent gedrag. Tegelijk is het een artistiek onderzoek en meditatie over hedendaagse wetenschappelijke methodologie. De installatie onderzoekt niet-hiërarchische communicatie en collectief gedrag door een dergelijk systeem om te zetten naar talrijke elektromechanische actoren. Putting the Pieces Back Together Again bestaat uit 1250 stappenmotoren opgesteld in een tweedimensionaal raster. Elke motor is uitgerust met een wijzer gemaakt van wit Acrylglas. De radiussen van de wijzers zijn zo gekozen dat ze die van hun buren doorkruisen. In het geval ze botsen, veranderen de wijzers van draairichting. Door de interactie van tal van entiteiten, ontstaat een complex gedrag aan de oppervlakte van de installatie die spontane patronen vormt. Door de signalen tijdens de looptijd te manipuleren lijkt het alsof de wijzers over hun posities onderhandelen. ‘Putting the Pieces Back Together Again‘ fungeert als een epistemologisch instrument om te kijken naar dynamieken die ontstaan uit niet-hiërarchische en collectieve systemen zoals sociale systemen, economie, klimaatsystemen en biologie.”
Ralph Dum: “Het werk van Ralf Baecker is een reflectie op interactie en emergentie. Een aantal identieke onderdelen (de chips en actuatoren in elke stappenmotor) creëren een systeem dat zich willekeurig, chaotisch gedraagt."
De kunstenaars van de gewonnen projecten ontvingen een geldprijs van € 5000.